Współpraca logopedy i ortodonty jest kluczowa przy korygowaniu wad zgryzu. Terapia logopedyczna ułatwia leczenie ortodontyczne, może skracać czas jego trwania i zapobiega nawrotom wad zgryzu.

Wszystkie elementy narządu żucia, tj. wargi, łuki zębowe, język, podniebienie twarde i miękkie, mięśnie żucia, staw skroniowo-żuchwowy, biorą czynny udział w kształtowaniu się ruchowych mechanizmów mowy.

Celem terapii logopedycznej jest usunięcie czynników negatywnie wpływających na zgryz i proces leczenia ortodontycznego tj. oddychanie przez usta, hipotonia mięśnia okrężnego ust, policzków, nieprawidłowa pozycja spoczynkowa języka, nieprawidłowa realizacja głosek, np. seplenienie.

Ma też cel prewencyjny w postaci zapobiegania nawrotom wad zgryzu, utrzymanie efektów leczenia ortodontycznego.
W razie konieczności logopeda zaleca zabieg frenotomii lub frenulopastyki, które w dużym stopniu mają wpływ na poprawę warunków anatomicznych.

Terapia logopedyczna ukierunkowana może być na niwelowanie parafunkcji np. ssania kciuka, zgrzytania zębami, które przyczyniają się do powstawania wad zgryzu.

Język jest naturalnym aparatem ortodontycznym i jego właściwe położenie powoduje prawidłowy wzrost i rozwój twarzoczaszki.

U dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym terapia jest często wspomagana zastosowaniem elastycznych aparatów ortodontycznych typu trainer oraz płytki przedsionkowej. Mają one na celu zmianę ustnego toru oddechowego podczas spoczynku na prawidłowy – nauka oddychania przez nos, natomiast język jest spionizowany. Płytkę przedsionkową stosuje się do ćwiczeń mięśni warg i policzków, a także jako blokadę w nawykowym ustnym torze oddychania

Efekty:

• Skrócenie czasu leczenia ortodontycznego
• Zapobieganie nawrotom wad zgryzu
• Wypracownaie prawidłowego przebiegu funkcji tj. oddychanie, jedzenie, artykulacja.

Współpraca pacjenta jest kluczowym elementem właściwego postępu terapii ortodontyczno-logopedycznej. Efekty leczenia w dużej mierze zależą bowiem od systematyczności. Kolejną istotną kwestią jest opracowanie wspólnego planu leczenia, tak by leczenie ortodontyczne i terapia logopedyczna miały charakter etapowy i równoległy, a ćwiczenia stosowane przez logopedę mogły ulegać modyfikacji wraz z postępem leczenia ortodontycznego.